Podczas targów Agro Show rozmawiam z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesławem Siekierskim o aktualnych wyzwaniach i przyszłości polskiego rolnictwa, a także o problemach związanych z niedawnymi powodziami w Polsce.
Reakcja na kryzys powodziowy
Polskie rolnictwo poniosło w wyniku niedawnych powodzi poważne straty. Potrzebne są różnorodne formy wsparcia rządowego, zarówno te bieżące, jak i długoterminowe. Zostały już podjęte kroki w celu zorganizowania pomocy dla rolników – poza doraźnym wsparciem będzie to również zbiórka danych o wielkości szkód, które mają być podstawą do udzielenia pomocy finansowej.
Aby wesprzeć polskich rolników w odtwarzaniu produkcji rolniczej, zaangażowane zostały też m.in. instytucje Skarbu Państwa i Krajowa Rada Izb Rolniczych, które prowadzą zbiórki i finansują transport towarów do poszkodowanych rejonów. W kwestii finansów zapowiedziane są wcześniejsze dopłaty dla rolników i odroczenia płatności KRUS-owskich, a potencjalnie również częściowe zwolnienia z podatku rolnego.
Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej
Minister Siekierski podzielił się informacjami o nadchodzących planach związanych z objęciem przez Polskę prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Skupił się na przyszłości wspólnej polityki rolnej, podkreślając chęć wprowadzenia nowych rozwiązań, które odpowiedzą na europejskie i światowe wyzwania, takie jak bezpieczeństwo żywnościowe i zmiany klimatyczne. Polska, będąc znaczącym eksporterem żywności, ma zamiar przedstawić swoje doświadczenia i inicjatywy na forum międzynarodowym.
Dialog między miastem a wsią
Nie zabrakło tematu relacji między mieszkańcami miast a wsi. Minister zwrócił uwagę na konieczność zachowania dobrych stosunków i wzajemnego zrozumienia, szczególnie w kontekście produkcji rolniczej, która może być uciążliwa dla mieszkańców miast. Współpraca i kompromis są niezbędne w rozwiązywaniu lokalnych problemów, a w szerszej perspektywie również dla zrównoważonego rozwoju i integracji społeczności lokalnych.
Cześć, witam was bardzo serdecznie. Nazywam się Magda Urbaniak, a to jest Agromania. Dzisiaj nadajemy, jak widzicie z dosyć niezwykłego miejsca, bo targów Agro Show. Jakie niezwykłe miejsce. To też niezwykli, jak zawsze zresztą, nasi goście i dzisiaj jest nim pan minister rolnictwa Czesław Siekierski. Witam serdecznie.
Dzień dobry pani, dzień dobry państwu.
Panie ministrze, spotykamy się w dosyć szczególnym czasie. Mam na myśli tutaj stan powodzi w Polsce i to jest na pewno najbardziej pilny temat, który rolników, a nie tylko rolników zajmuje. Jakie rząd szykuje pomoce dla tych, którzy ucierpieli w tych ostatnich tygodniach?
No, rolnicy, podobnie jak mieszkańcy, wszyscy tych terenów otrzymują pomoc taka, która jest adresowana do mieszkańców, związana ze szkodami czy ze wsparciem takim dla bieżących, bieżących potrzeb. Natomiast no, rolnicy są także przedsiębiorcami i w tej chwili jest udzielana pomoc doraźna, o której za chwilę, ale także wystąpiłem do wojewodów, do samorządów, aby rozpoczynać proces zbierania informacji o wielkości strat, bo protokoły, które będą pokazywały, jakie te straty są, będą podstawą do udzielenia pomocy finansowej związanej z odtworzeniem produkcji. No bo ten proces został, można powiedzieć, przerwany. Stąd no mamy tu także działamy bieżąco, że dla przykładu firmy, gospodarstwa, spółki Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, które są, no różne, w różnych miejscach, mają swoją produkcję, będą udzielały pomocy czy udzielały już pomocy, jeśli chodzi o pasze objętościowe, zboże, pasze treściwe. To są instytucje, które należą do Skarbu Państwa, ale także więksi dzierżawcy też tej pomocy udzielają. I do tego jeszcze Krajowa Rada Izb Rolniczych zbiera pomoc, paszę, zboże od rolników i Krajowa Rada finansuje transport tych towarów do rejonów poszkodowanych.
Można powiedzieć oni byli, że tak powiem, w takim działaniu funkcjonowali, bo udzielali poparcia dla tych gmin, które były dotknięte, dla tych gospodarstw, które były dotknięte gradem, nawałnicami, gdzie często były ogromne straty i trzeba było pomóc rolnikom. Także i teraz to pomoc przesuwa ją w kierunku rolników dotkniętych powodziami. Jeśli chodzi o sprawy powodzi, to ważne jest, żeby rolnicy. No, oni to wiedzą, ale jeszcze ich na to uczulam, że wszelkiego rodzaju produkty, pasze objętościowe, treściwe zboże, jeśli miały styczność czy uprawy na polu, kukurydza czy buraki, czy ziemniaki miały styczność z wodą powodziową, Nie nadają się do przeznaczenia na paszę, na spożycie. One muszą być utylizowane, bo one są zatrute. Natomiast także jest udzielana pomoc w zakresie materiału siewnego. Będą wcześniejsze dopłaty dla rolników z tych regionów, dopłaty bezpośrednie z Agencji Restrukturyzacji, będą odroczenia płatności KRUS-owskich. Pewnie wystąpimy także, żeby były zwolnienia z podatku rolnego przy teraz tej ostatniej racie dla rolników, którzy zostali dotknięci tymi stratami. Także ta pomoc jest różna z różnych źródeł, ale też no potrzeby są duże, ale też jest, no, przykro to mówić, ale zazwyczaj Pomoc nie pokrywa wszystkich kosztów.
Tutaj myślę, że na pewno będzie tak, że niestety nie będzie w stanie. Też nawet w drodze tutaj na targi spotykaliśmy się z hodowcami choćby kur, którzy potracili setki, setki sztuk kur niosek, więc miejmy nadzieję, że ta pomoc rzeczywiście, tak jak pan minister wspomniał, doraźna będzie jak najszybsza. Panie Ministrze, to się dzieje teraz. Porozmawiajmy teraz o tym, co za chwilę, bo od stycznia Polska obejmuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Jakie są nasze plany na ten szczególny dla nas czas?
Tak, od pierwszego stycznia Polska będzie sprawowała prezydencję w Radzie Unii Europejskiej, a więc no, nasi obrazowo, nasi ministrowie będą przewodniczyć spotkaniom ministrów danej branży, danego resortu ze wszystkich 27 krajów. Także polski minister rolnictwa będzie kierował pracą Rady Ministrów Rolnictwa. My chcemy położyć, jak to się ładnie mówi, na stole nasze propozycje dotyczące przyszłości wspólnej polityki rolnej. Oczywiście będą też prace bieżące, legislacyjne, które są rzeczą normalną. Natomiast chcę położyć pewną koncepcję związaną z przyszłością wspólnej polityki rolnej. Polska ma pewne doświadczenia zebrane w ciągu tych 20 lat i nasze wewnętrzne, ale także europejskie, i chcemy zaproponować pewne rozwiązania co do przyszłości wspólnej polityki rolnej. Jakie to będą rozwiązania? Odpowiadała na wyzwania te, które są, to choćby wyzwania klimatyczno energetyczne, ale przede wszystkim na wyzwania związane z konsumpcją, z bezpieczeństwem żywnościowym, bo podstawową funkcją rolnictwa jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego, a więc to, żeby konsumenci mieli dostęp do do towarów, do produktów spożywczych dobrej jakości. Polska tutaj jest istotnym producentem żywności, bo my ponad 40% polskiej produkcji żywności eksportujemy. W przypadku drobiu to ponad 52%.
Mamy też wysoki eksport owoców, mamy wysoki eksport, także jeśli chodzi o produkty mleczarskie.
Nasze jabłka je cały świat.
Tak. Słabiej jest trochę, jeśli chodzi o sektor trzody. Tu mamy zbyt mało. Mały stan. Obecnie tylko osiem i pół miliona, a jeszcze kilkanaście lat temu mieliśmy ponad 20 milionów ton.
Temat trzody to jest temat rzeka.
Gdybyśmy mieli większe obsady, no to wtedy to zboże by było przetwarzane na mięso i nie byłoby nadwyżki tej górki zbożowej, która jest często przyczyną protestów rolników i tak dalej.
Wspomniał pan właśnie o naszym eksporcie i to, co chciałabym tutaj podkreślić i też zapytać pana ministra, czym się wyróżnia polski rolnik właśnie na arenie europejskiej, na arenie światowej, bo dużo eksportujemy. Jesteśmy ogromnym eksporterem, eksporterem jabłek, ale też pieczarek, mleka. Jak dzisiaj wygląda polski rolnik i czym się wyróżnia pozytywnie na arenie międzynarodowej?
Myślę, że tak, że stosujemy jeszcze mniej nawozów, mniej środków chemicznych niż w innych krajach. Przez to jest wyższa jakość produkcji rolniczej naszych produktów rolnych. Polscy rolnicy no, mają dobre rozeznanie, jeśli chodzi o takie prowadzenie produkcji zgodnie z wymogami środowiskowymi. Wiedzą, na czym polega i jak dbać o dobrostan zwierząt. Ale także myślę, że ta produkcja nasza ona jest taka bardziej, trochę bardziej naturalna i przez to ma dodatkowe walory smakowe, które nie mają Często produkty żywnościowe z innych regionów, gdzie są produkowane zbyt dużej masie w dużej skali. Choć też u nas skala produkcji też rośnie.
I myślę, że to jest ten komunikat, który szczególnie powinien wybrzmieć, dlatego że nasz program to program, który ma zasypywać podziały pomiędzy miastem a wsią. I moje ostatnie pytanie jest takie czy pan widzi te podziały? To znaczy miasto sobie, wieś sobie, czy jednak na przestrzeni ostatnich lat, być może dekad, to porozumienie się wzmacnia?
Tak, ciągle utrzymuje się duże zamieszkanie na wsi. Ponad 40% mieszkańców Polski to mieszkańcy wsi, dużo osób, które pracuje w miastach, czy ma pracę zdalną, czy inne, mieszka na wsi, w lepszych warunkach, bliżej środowiska i te relacje są w miarę dobre. Dlaczego mówię w miarę? Bo trochę czasami są sytuacje trudne, jak choćby przykład ostatni, kiedy rolnik z tytułu produkcji trzody jest określona uciążliwość dla sąsiadów. No ale on tam był. On produkuje też dla tych sąsiadów. On produkuje dla wszystkich.
Czy ten wyrok nie powoduje niebezpiecznego precedensu w polskim prawie?
To może być niebezpieczny precedens i stąd on wymaga. Mam nadzieję, że Sąd Najwyższy przeprowadzi kasację, ale jednocześnie. No, to wymaga także takiego pewnego lepszego odniesienia się mieszkańców, współmieszkańców do rolników na wsi, do rolników, no bo tam jest miejsce produkcji i miejsce produkcji rolnej. W związku z tym, no, trzeba się czasami pogodzić. Choć rolnicy przestrzegają, jak byłem u tego rolnika, mówi Proszę pana, my tutaj dbamy o to, że jak już robimy jakieś trudne prace, wywozimy gnojowicę, to od poniedziałku do czwartku, bo żeby piątek, sobota jak niedziela, jak tu mieszkańcy nasi są w domu więcej odpoczywają, mają jakieś tam spotkania towarzyskie, grille, żeby nie było tej uciążliwości, ale prosimy też o zrozumienie, że my to kiedyś musimy zrobić.
Ja myślę, że to zdanie jest chyba najlepszą puentą, jeżeli chodzi o to, jak wygląda współpraca. Powinna wyglądać współpraca pomiędzy miastem a wsią. Tych wątków jest dużo. My dzisiaj mamy dosłownie kilka chwil, więc z tego miejsca bardzo serdecznie chcę pana ministra zaprosić do nas do studia. Być może wtedy uda się bardzo, bardzo rozwinąć.
Chciałbym zaprosić w ogóle mieszkańców miasta nie tylko na to, aby spędzali więcej czasu, urlopów na wyjazdach właśnie na wieś, na obszary wiejskie. No, jest tak wiele wspaniałych miejsc, które warto, warto zobaczyć.
Nie ujęłabym tego lepiej. Bardzo panu dziękuję.
Dziękuję pani. Dziękuję państwu.
Moim gościem był pan minister rolnictwa Czesław Siekierski. Ja nazywam się Magda Urbaniak, a to była Agromania, wydanie specjalne z targów Agro Show.
